İkinci el araç alım-satım sürecinin hukuki güvence sağlayan aşaması, noter devir işlemleridir. Aracın eski sahibinden yeni sahibine devredilmesini resmi olarak tescil eder, hem alıcıyı hem de satıcıyı olası hukuki risklere karşı koruma altına alır. Noter huzurunda yapılan devir işlemi, aracın üzerinde hukuki kısıtlama olup olmadığının kontrolünü de yapar. Bu aşamayı eksiksiz tamamlayarak aracın tüm yasal yükümlülüklerinin eski sahibinde kaldığından emin olur, böylece gönül rahatlığıyla yeni aracınızın keyfini çıkarmaya başlarsınız.
Araç Satışında Noter Devir İşlemi Nedir?
Araç satışında noter devir işlemi, aracın mülkiyetinin satıcıdan alıcıya kanunlar çerçevesinde, resmi olarak üçüncü tarafın gözetiminde aktarılması sürecidir. Bu işlem Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca zorunlu tutulmuştur, devrin gerçekleştiği anda iki tarafın da haklarını güvence altına alır. İşlem sayesinde, alıcı olarak siz, aracın üzerindeki tüm yasal hakları devralırken, satıcı da aracın devir tarihi ve saati itibarıyla trafik kazaları, cezalar veya vergi borçları gibi tüm gelecekteki sorumluluklardan kesin olarak kurtulmuş olur.
Noter devir işleminin temel amacı, mülkiyetin tescili ve hukuki şeffaflıktır. Devir işlemi sırasında noter, sadece tarafların iradesini (satış anlaşmasını) onaylamakla kalmaz, aynı zamanda aracın trafik sicil kayıtlarını detaylıca kontrol eder. Bu kontrol, aracın üzerinde satışa engel teşkil edebilecek haciz, rehin, ipotek, tedbir kararı gibi herhangi bir kısıtlama olup olmadığını teyit etmeyi kapsar. Eğer araç üzerinde satışa engel teşkil eden yasal bir yükümlülük varsa, noter bu işlemi yapmayı kesinlikle reddeder.
Noter tescili olmadan yapılan herhangi bir alım-satım anlaşması, resmi olarak geçersiz kabul edilir ve mülkiyet devrini sağlamaz; bu da alıcının büyük risk alması demektir. Noter devri sayesinde, satın aldığınız aracın üzerinde üçüncü şahısların veya kurumların herhangi bir yasal hakkı kalmadığından emin olabilir, böylece ileride karşılaşabileceğiniz mülkiyet sorunlarına karşı kendinizi %100 güvence altına alırsınız.
Devir işleminin tamamlanmasıyla birlikte noter, yeni araç tescil belgesini (ruhsatı) düzenler. Eskiden bu işlem için Trafik Tescil Bürolarına gitmek gerekirken, 2018 yılında yapılan düzenlemeyle noterler bu ruhsat verme yetkisini de üstlenmiştir. Noter tarafından düzenlenen yeni ruhsat, aracın artık yeni sahibine ait olduğunu gösteren en resmi belgedir. Belge üzerinde aracın yeni sahibinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve aracın teknik bilgileri yer alır.
Araç Satışında Noter Devir İşlemi Nasıl Yapılır?
Noterde araç devir işlemi, basit imza sürecinden ibaret değildir; süreç yasal kontrol, para transferinin güvence altına alınması ve resmi tescil olmak üzere kritik aşamalardan oluşur.
Adım 1: Ön Hazırlık ve Para Transferinin Netleştirilmesi
Noter devir işleminden önce satıcının mutlaka yapması gereken en önemli şey, aracın üzerinde satışa engel teşkil edebilecek MTV, trafik cezası, köprü/otoyol geçiş cezaları gibi tüm borçların ödendiğinden emin olmaktır. Noter sistemleri borçları anında göreceği için ödenmemiş tek ceza dahi devri durdurur. Taraflar notere gitmeden önce satış bedeli konusunda anlaşmalı, para transfer yöntemini belirlemelidir. Uzlaşılan bedel, noter huzurunda güvenli ödeme sistemi üzerinden transfer edilmelidir ki, dolandırıcılık riskleri tamamen ortadan kalksın.
Adım 2: Noter Randevusu ve Başvuru
Gerekli belgeler tamamlandıktan sonra, taraflar birlikte notere başvurur. Her ne kadar randevu zorunlu olmasa da, özellikle iş yoğunluğunun yüksek olduğu dönemlerde Türkiye Noterler Birliği’nin e-randevu sistemi üzerinden randevu almak, bekleme süresini minimuma indirir. Noterde sıranız geldiğinde, görevli memura araç satış talebinizi iletirsiniz. Noter tarafların kimliklerini alır, doğrulamasını yapar. Randevu alarak notere gitme pratiği sayesinde, değerli vaktinizi kuyruklarda harcamaktan kurtulabilirsiniz.
Adım 3: Yasal Sorgulama ve Sözleşme Hazırlığı
Noter, sistem üzerinden aracın plakasını veya şasi numarasını girerek yasal zorunlulukları kontrol eder:
- Borç Kontrolü: Ödenmemiş vergi, trafik cezası veya OGS/HGS borcu olup olmadığı.
- Hukuki Kısıtlama Kontrolü: Araç üzerinde banka veya üçüncü bir kişi tarafından konulmuş haciz, rehin, ipotek veya tedbir gibi satışa engel teşkil eden bir kısıtlama olup olmadığı.
- 6 Ay/6000 Km Kuralı Kontrolü: Gerekli ise, aracın kurala takılıp takılmadığı.
Herhangi bir engel yoksa, noter aracı satışa uygun bulur, Satış Sözleşmesi belgelerini hazırlamaya başlar.
Adım 4: Para Transferi
Sözleşmenin hazırlandığı aşamada, alıcının satıcıya anlaşmaya varılan satış bedelini transfer etmesi beklenir. Transfer noter gözetiminde, belirlenen güvenli yöntemle (havale/EFT) yapılır. Satıcının paranın hesabına geçtiğini teyit etmesi üzerine, noter huzurunda hem alıcı hem de satıcı satış sözleşmesini imzalar. İmzaların atılmasıyla birlikte devir işlemi resmen tamamlanmış olur. Noterde para transferini yaparak, satıcının parayı almadan imzadan kaçması veya alıcının imzadan sonra parayı göndermemesi gibi riskleri ortadan kaldırır, iki taraf için de güvenli ticaret ortamı kurar.
Adım 5: Yeni Ruhsatın Teslimi
İmzalar tamamlandıktan sonra, noter devir ücretini tahsil eder, yeni tescil belgesini düzenleyerek alıcıya teslim eder. Belge, aracın yeni sahibinin artık siz olduğunu yasal olarak kanıtlayan en önemli evraktır. Satıcıya ise, aracın devredildiğine dair resmi çıktı verilir.
Noterde Araç Satışı için Gerekli Belgeler
Noter devir işleminin anında tamamlanabilmesi için her iki tarafın da istenen evrakları eksiksiz şekilde yanında bulundurması gerekir. Eksik belgeler, işlemi o gün yapmanıza engel olacaktır.
Satıcı, aracın devrine yetkili olduğunu ve aracın yasal durumunu gösteren ana evrakları notere ibraz etmekle yükümlüdür:
- T.C. Kimlik Belgesi: Satıcının güncel nüfus cüzdanı, yeni kimlik kartı veya ehliyeti. (Kimlik fotokopisi değil, orijinali gereklidir.)
- Araç Tescil Belgesi (Ruhsat): Aracın mevcut sahibine ait olan ve notere teslim edilecek olan ruhsat belgesinin aslı.
- Zorunlu Trafik Sigortası Poliçesi: Sigortanın geçerlilik süresinin kontrol edilmesi için poliçe ibrazı istenebilir.
- Vekaletname (Gerekliyse): Eğer satışı araç sahibi yerine vekili yapıyorsa, noter onaylı vekaletnamenin aslı.
- Vergi Borcu Yok Yazısı: Noter sistemi borçları online olarak kontrol etse de, bazı durumlarda ödemenin yapıldığına dair ilgili vergi dairesinden alınmış borcu yoktur belgesi istenebilir.
Alıcı, noter masasında sadece kimlik ibraz eder, ancak süreç içinde anlaşılan miktarın yatırıldığını kanıtlayan belgeler sunulmalıdır.
Eğer alıcı veya satıcı şirket ise, yukarıdaki belgelere ek olarak şu evraklar da gereklidir:
- Vergi Levhası: Şirketin güncel vergi levhasının fotokopisi.
- Ticaret Sicil Gazetesi: Şirketin yetkilisini gösteren güncel imza sirkülerinin Ticaret Sicil Gazetesi aslı veya noter onaylı sureti.
- Yetki Belgesi: Satış işlemini yapan kişinin şirket adına yetkili olduğunu gösteren belge veya vekaletname.
Noter Randevusu Nasıl Alınır?
Noterde araç devir işlemlerinin yapılabilmesi için yasal olarak zorunlu randevu sistemi bulunmasa da, uzun bekleme sürelerini önlemek adına randevu almanız şiddetle tavsiye edilir. Noter randevuları, yetkili tek kurum olan Türkiye Noterler Birliği (TNB) tarafından yönetilen e-randevu sistemi üzerinden kolayca alınabilir.
Randevu almanız noterdeki iş yükünü dağıtarak hem sizin hem de noter çalışanlarının işini kolaylaştırır, işlemi planladığınız zamanda tamamlama güvencesi verir. Noter randevu sistemini kullanarak, gününüzü kuyruklarda beklemek yerine daha verimli şekilde yönetme konforunu elde edersiniz.
Noter randevusu almak için izlenmesi gereken adımlar oldukça basittir, internet üzerinden gerçekleştirilir. Öncelikle Türkiye Noterler Birliği’nin resmi web sitesine veya e-Devlet Kapısı üzerinden ilgili hizmet sayfasına erişim sağlamanız zorunludur. Siteye giriş yaptıktan sonra, genellikle "e-Randevu" veya "Noter Devir İşlemleri Randevusu" menüsü seçilir. Sistem, sizden T.C. kimlik numaranızı, iletişim bilgilerinizi ve yapmak istediğiniz işlemin türünü talep eder.
Ardından online randevu sistemi size, işlem yapmak istediğiniz bölgedeki müsait olan tüm noterlikleri gösterir. Size en uygun saatteki noteri seçerek randevunuzu saniyeler içinde oluşturabilirsiniz. Dijital kolaylık sayesinde fiziksel olarak noterleri dolaşmak zorunda kalmaz, tüm müsaitlik durumunu evinizden anlık olarak takip etme imkanını elde edersiniz.
Randevu alınırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, hem satıcının hem de alıcının randevu saatinde noterde hazır bulunmasıdır. Randevu saatine uymayan tarafların olması durumunda, randevu geçerliliğini yitirebilir. Ayrıca randevu sadece bekleme süresini kısaltacaktır; noterdeki görevli memur evrak kontrolü, yasal sorgulama ve para transferi aşamaları için gerekli olan süreyi yine de harcayacaktır.
Araç Üzerindeki Haciz/Rehin/İpotek ve Vergi Borcu Nasıl Sorgulanır?
Araç satışında noter devir işleminin en önemli aşaması, aracın üzerinde satışa engel teşkil edebilecek yükümlülüklerin önceden tespit edilmesidir. Noter, işlemi başlatmadan önce sorgulamaları resmi olarak yapsa da, notere gitmeden önce kendiniz kontrol ederek kötü sürprizleri engelleyebilirsiniz. Bu tür kısıtlamalar üç ana başlıkta incelenir: Hukuki Kısıtlamalar (Haciz/Rehin/İpotek) ve Mali Kısıtlamalar (Vergi/Ceza Borçları).
Hukuki Kısıtlamaların Sorgulanması (Haciz, Rehin, İpotek)
Haciz, rehin veya ipotek gibi hukuki kısıtlamalar, aracın borç nedeniyle finans kurumları tarafından teminat altına alındığı anlamına gelir, devir işlemini doğrudan engeller. Bu kısıtlamaların sorgulanması için en güvenilir yöntem e-Devlet Kapısıdır.
- e-Devlet Girişi: T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle e-Devlet'e giriş yapın.
- Hizmet Araması: Arama çubuğuna "Araç Detay Sorgulama" veya "Araç Haciz/Rehin Sorgulama" yazın.
- Sorgulama: Aracın plaka numarası veya şasi (VIN) numarası girilerek sorgulama yapılır. Sorgulama sonucu, araç üzerinde herhangi bir banka rehni, icra haczi veya mahkeme tedbir kararı olup olmadığı anında görüntülenebilir. Araç üzerinde rehin varsa, devir işlemi sadece rehni koyan kurumun yazılı onayı şartıyla yapılabilir.
Mali Kısıtlamaların Sorgulanması (Vergi ve Ceza Borçları)
Araç satışında en sık karşılaşılan sorun, aracın üzerinde ödenmemiş Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), trafik cezaları veya OGS/HGS geçiş ihlali cezalarının bulunmasıdır. Borçlar ödenmeden noter kesinlikle devir işlemini yapmaz. Bu borçlar da yine e-Devlet üzerinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) internet sitesinden kolayca sorgulanabilir:
- Hizmet Araması: Araç Vergi Borcu Sorgulama veya "Trafik Para Cezası Sorgulama ve Ödeme" hizmetlerini kullanın.
- GİB Sorgulaması: Alternatif olarak, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın resmi web sitesindeki "MTV ve Trafik Para Cezası Sorgulama ve Ödeme" bölümünden plaka ve T.C. kimlik numarası girilerek borç detaylarına ulaşılabilir. Satıcı bu borçların tamamını, notere gitmeden önce anlaşmalı bankalar aracılığıyla veya GİB'in ödeme kanalları üzerinden ödemekle yükümlüdür.
Mali sorgulamaları yaparak, satıcının borçsuzluk beyanını resmi verilerle karşılaştırır, satış masasına borç yükü olmayan bir araçla oturma güvencesini sağlarsınız.
Aracın ticari geçmişi, devir sürecini doğrudan etkileyebilir. Özellikle 2. el araç ihaleleri yoluyla satışa sunulan araçlarda, devir öncesi yapılan borç ve kısıtlama sorgulaması hayati önem taşır. Kurumsal ihalelerde bile yasal süreçler tamamlansa dahi, notere gitmeden önce son kez e-Devlet üzerinden durumunu kontrol etmek, alıcının kendi güvencesi için en sağlıklı yoldur.
2025 Noter Araç Devir Ücretleri ve Maliyet Kalemleri
Araç alım-satım sürecinde noter masrafları, sabit harcama kalemidir. Ücretler, her yıl Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen tarifeye göre güncellenir. Noterde ödenecek toplam miktar, yeni ruhsat (tescil) çıkarma ve varsa plaka değiştirme gibi ek kalemlerden de oluşur. Tüm maliyet kalemlerini önceden bilmek, alıcı olarak bütçenizi doğru planlamanıza yardımcı olacaktır.
2025 yılı itibarıyla, araç alım-satımında notere ödenmesi gereken temel ücretler, aracın sıfır mı yoksa ikinci el mi olduğuna göre farklılık gösterir. Temel ücrete ek, yapılan tercihlere bağlı olarak ek masraflar da ortaya çıkabilir.
| İşlem Türü | Noter Ücreti | Ödeme Yükümlüsü |
| İkinci El Araç Satış ve Devir Ücreti | 1.489,36 TL | Alıcı |
| Sıfır Araç Tescil Ücreti | 1.138,00 TL | Alıcı |
- Plaka Basım Ücreti (Plaka Değişikliği Durumunda): Eğer alıcı, ikametgahının bulunduğu ilin plakasını almak istiyorsa, satış sırasında plaka değişikliği talebinde bulunmalıdır. Bu durumda, temel noter ücretine ek olarak plaka basım ücreti ödenir. 2025 yılı itibarıyla ücret, 558 TL olarak belirlenmiştir.
- Vekaletname Ücreti: Alıcı veya satıcı noter işlemlerine şahsen katılamıyorsa, işlem öncesinde noterden "Araç Satış Vekaletnamesi" düzenlenmesi gerekir. 2025 yılı için vekaletnamenin noter masrafı içeriğine bağlı olarak ortalama 1.040 TL civarındadır. Vekaletnameyi çıkaran kişi tarafından ödenir.
Satış Sonrası Tescil ve Ruhsat İşlemleri
Noterde satış sözleşmesinin imzalanması ile birlikte, aracın mülkiyeti anında satıcıdan alıcıya geçer. Yasal sürecin tam olarak tamamlanması adına yeni tescil belgesinin yani ruhsatın düzenlenmesi gerekir. Türkiye'de süreç, 2018 yılındaki düzenleme sayesinde büyük ölçüde noterler aracılığıyla tamamlanır.
Eskiden ruhsat işlemleri için Trafik Tescil Bürolarına başvurmak gerekirken, artık noterler yeni tescil belgesini anında düzenleyip alıcıya teslim etme yetkisine sahiptir.
- İşlem Tamamlanması: Noter, satış işlemi biter bitmez yeni tescil belgesini hazırlar. Yeni belge üzerinde artık alıcının adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve aracın tüm teknik bilgileri yer alır.
- Geçici Belge: Noter, tescil işlemi tamamlandığına dair geçici tescil belgesi veya direkt yeni ruhsatı basılı olarak alıcıya verir.
- Plaka Değişikliği: Eğer alıcı plaka değişikliği talebinde bulunduysa, noter yeni plakayı basması için alıcıyı ilgili Şoförler ve Otomobilciler Odası'na yönlendirir. Noterden alınan belge ile gidilerek yeni plaka basılır. Plaka basım ücreti bu aşamada, basımı yapan odaya ödenir.
Araç devir işleminin tamamlanmasının ardından, alıcının kendi adına yeni Zorunlu Trafik Sigortası poliçesi düzenletme zorunluluğu doğar. Satıcının mevcut trafik sigortası, devir tarihinden itibaren yalnızca 15 gün süreyle alıcı adına geçerliliğini korur. Alıcının bu 15 günlük süre içinde kendi adına yeni trafik sigortası poliçesi düzenletmesi şarttır. 15 günlük sürenin sonunda yeni sigorta yapılmazsa, alıcı trafikten men edilme riskiyle karşı karşıya kalır.
Devir işlemi tamamlandıktan sonra satıcı için süreç resmen biter. Satış işlemi noter tarafından Trafik Tescil Sistemi'ne anında işlendiği için:
- Satıcı, devir tarihi ve saati itibarıyla araçla ilgili tüm hukuki sorumluluklardan kurtulur (Kaza, trafik cezası, vergi yükümlülüğü vb.).
- Satıcı, dilerse devir işlemine dair aldığı noter onaylı satış sözleşmesi örneğini saklayabilir, ancak resmi sistemde kayıt anında güncellenir.
Borusan Next, ikinci el araç alım-satımında sunduğu şeffaf ekspertiz raporları, hızlı ve güvenilir ödeme süreçleri ile tüm kaygılarınızı ortadan kaldırır. Araç ihaleleri sonrası devir sürecini kolaylaştıran kurumsal çözümleri sayesinde, siz sadece yeni aracınızın keyfini düşünürsünüz. Aracınızı değerinde satmak için hemen Borusan Next'i tercih edin, noter işlemlerini kolaylaştıran kurumsal güvenceyle tanışın!
Telif hakkı ve sair fikri mülkiyet hakları Borusan Oto Değerlendirme Pazarlama ve Hizmet A.Ş.’ye (Borusan Next’e) aittir. Ticari amaçla ve/veya yasalarca izin verilen meşru kullanım sayılamayacak şekillerde, kısmen dahi olsa, izin alınmaksızın alıntı yapılamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, link verilemez.
